Jaki wpływ na trądzik ma stosowanie antykoncepcji hormonalnej?

Wprowadzenie

Trądzik jest jednym z najczęściej występujących problemów skórnych, dotykającym zarówno młodzież, jak i osoby dorosłe. Choć nie jest to choroba zagrażająca życiu, wpływa na jakość życia oraz samoocenę cierpiącego. Wiele osób podejmuje różne sposoby walki z trądzikiem, w tym stosowanie antykoncepcji hormonalnej.

Antykoncepcja hormonalna to rodzaj środków antykoncepcyjnych zawierających hormony żeńskie: estrogen i progestagen. Służy ona do zapobiegania ciąży poprzez hamowanie owulacji lub zmianę śluzu szyjkowego utrudniającego przemieszczenie się plemników. Jednakże stosowanie antykoncepcji hormonalnej może również wpłynąć na poziom hormonów płciowych w organizmie i tym samym mieć wpływ na stan skóry.

Istnieje wiele badań naukowych dotyczących związku między stosowaniem antykoncepcji hormonalnej a trądzikiem. Niektóre sugerują, że określone rodzaje tabletek mogą redukować objawy trądziku u niektórych kobiet, podczas gdy inne mogą pogarszać sytuację lub być bez wpływu.

Pomimo tego, że istnieją badania sugerujące korzystny wpływ antykoncepcji hormonalnej na trądzik u niektórych kobiet, należy pamiętać, że każda osoba jest inna i sposób reakcji na hormony może się znacznie różnić. Dlatego przed rozpoczęciem stosowania antykoncepcji hormonalnej z powodu trądziku, warto skonsultować to z lekarzem ginekologiem lub dermatologiem.

W kolejnych częściach artykułu zostaną omówione konkretne rodzaje antykoncepcji hormonalnej oraz ich wpływ na stan skóry w przypadku pacjentek z trądzikiem.

Czym jest trądzik i jakie są jego przyczyny?

Trądzik to choroba skóry, która charakteryzuje się pojawianiem się zaskórników, grudek i krostek na skórze twarzy, szyi, pleców oraz klatki piersiowej. Jest on spowodowany przez nadmierną produkcję sebum przez gruczoły łojowe oraz zwiększoną proliferację keratynocytów wewnątrz ujścia mieszków włosowych.

Istnieją różne czynniki mogące wpłynąć na powstawanie trądziku. Jednym z nich jest nadmierna produkcja hormonów płciowych – androgenów. Hormony te stymulują gruczoły łojowe do produkowania większej ilości łoju, co prowadzi do powstawania trudnych do wyleczenia zmian skórnych.

Poza tym istotnym elementem są bakterie Propionibacterium acnes (P.acnes), które kolonizują mieszki włosowe i wykorzystują sebum jako źródło odżywienia. W wyniku tego dochodzi do stanu zapalnego, który objawia się czerwienią i obrzękiem okolic zmian.

Należy również pamiętać o genetycznej predyspozycji – osoby mające w rodzinie historię występowania trądziku są bardziej narażone na tę chorobę.

Inne czynniki wpływające na powstawanie trądziku to stres, dieta bogata w produkty wysoko przetworzone i cukry proste, a także złe nawyki higieniczne (np. brudne ręce).

Jak działa antykoncepcja hormonalna?

Antykoncepcja hormonalna to metoda zapobiegania ciąży, która opiera się na stosowaniu sztucznych hormonów. Istnieją dwa rodzaje antykoncepcji hormonalnej: po pierwsze, pigułki antykoncepcyjne zawierające estrogen i progestagen (syntetyczny odpowiednik progesteronu), a po drugie, plastry lub krążki dopochwowe zawierające jedynie progestagen.

Pigułki antykoncepcyjne działają w dwóch sposoby: przede wszystkim hamują owulację – proces uwolnienia jajeczka z jajnika – co uniemożliwia zapłodnienie. Ponadto zmieniają wyściółkę macicy tak, aby utrudnić implantację już zapłodnionej komórki jajowej. Z kolei plastry i krążki dopochwowe oddziałują lokalnie na szyjkę macicy, tworząc warstwę śluzu utrudniającą ruch plemnikom oraz wpływając na cykl miesiączkowy.

Większość preparatów dostępnych na rynku umożliwia 99% skuteczność w zapobieganiu ciąży, ale wymagają one systematycznego stosowania oraz regularnego badania ginekologicznego.

Sztuczne hormony wprowadzane do organizmu mogą jednak powodować pewne skutki uboczne, takie jak np. bóle głowy, nudności, obrzęki piersiowe czy plamienia między okresami. W przypadku plastra antykoncepcyjnego mogą pojawić się również reakcje skórne w miejscu aplikacji.

Niektóre kobiety zauważają również wpływ na trądzik – z jednej strony, działanie estrogenów może wpłynąć korzystnie na stan skóry i zapobiec pojawianiu się wyprysków. Z drugiej strony natomiast, progestageny mogą pobudzać gruczoły łojowe i pogarszać stan cery u osób z predyspozycją do trądziku.

Warto jednak podkreślić, że antykoncepcja hormonalna to indywidualna sprawa każdej kobiety i jej wybór powinien być poprzedzony rozmową ze specjalistą oraz regularnym monitorowaniem stanu zdrowia.

Badania naukowe dotyczące wpływu antykoncepcji hormonalnej na trądzik

W ostatnich latach przeprowadzono wiele badań mających na celu zbadanie wpływu antykoncepcji hormonalnej na trądzik. Wyniki tych badań są często sprzeczne, co utrudnia wyciągnięcie jednoznacznych wniosków.

Niektóre badania sugerują, że stosowanie antykoncepcji hormonalnej może pomóc w leczeniu trądziku. Podczas gdy inne badania wykazały, że nie ma żadnego pozytywnego efektu lub nawet negatywny wpływ na stan skóry.

Jednym z najczęściej stosowanych rodzajów antykoncepcji hormonalnej jest pigułka zawierająca estrogen i progesteron. Badania wykazały, że ten rodzaj antykoncepcji może pomóc w zmniejszeniu produkcji sebum – jednego z czynników powodujących rozwój trądziku.

Inne badania skupiły się na wpływie innych metod antykoncepcyjnych takich jak plastry i wkładki dopochwowe. Jednak wyniki tych badań były również sprzeczne i nie pozwalają na sformułowanie jednoznacznych wniosków.

Istnieją jednak pewne grupy kobiet u których stosowanie antykoncepcji hormonalnej może zwiększyć ryzyko wystąpienia trądziku. Wśród tych grup znajdują się kobiety z zapaleniem skóry, kobiet w wieku dojrzewania oraz te cierpiące na zaburzenia hormonalne.

Warto jednak podkreślić, że wpływ antykoncepcji hormonalnej na trądzik jest indywidualny i może różnić się w zależności od organizmu każdej kobiety. Dlatego decyzja o stosowaniu antykoncepcji powinna być poprzedzona rozmową z lekarzem prowadzącym.

Korzyści stosowania antykoncepcji hormonalnej w leczeniu trądziku

Stosowanie antykoncepcji hormonalnej może przynieść wiele korzyści osobom borykającym się z problemem trądziku. Oto najważniejsze ze nich:

1. Zmniejszenie wydzielania sebum – Hormony zawarte w tabletkach antykoncepcyjnych mogą pomóc zmniejszyć produkcję sebum, czyli naturalnego oleju produkowanego przez skórę. W ten sposób zredukowana zostaje ilość tłuszczu gromadzącego się na powierzchni skóry, co wpływa pozytywnie na stan cery.
2. Redukcja zapalnych zmian skórnych – Skuteczne działanie antykoncepcji hormonalnej polega również na redukcji zapalnych zmian skórnych. Dzięki temu tabletki te są szczególnie polecane osobom z trądzikiem różowatym lub łojotokowym.
3. Zapobieganie tworzeniu się nowych zmian – Antykoncepcja hormonalna działa również profilaktycznie i może pomóc w zapobieganiu powstawaniu nowych zmian na skórze. W ten sposób można uniknąć nawrotów choroby oraz złagodzić jej przebieg.
4. Lepsza kontrola nad hormonami – Stosowanie antykoncepcji hormonalnej pozwala na większą kontrolę nad poziomem hormonów we krwi. W ten sposób można zredukować skutki uboczne, jakie mogą pojawić się podczas leczenia trądziku przy użyciu innych metod.
5. Możliwość stosowania z innymi preparatami – Antykoncepcja hormonalna może być stosowana jednocześnie z innymi preparatami do walki z trądzikiem, takimi jak kremy czy maści. Dzięki temu działanie leków może zostać wzmocnione, co wpływa korzystnie na stan cery.

Należy jednak pamiętać o tym, że antykoncepcja hormonalna nie powinna być stosowana samodzielnie jako metoda leczenia trądziku. W przypadku tej choroby konieczne jest skonsultowanie się ze specjalistą oraz dobór odpowiedniej terapii.

Możliwe skutki uboczne stosowania antykoncepcji hormonalnej w kontekście trądziku:

Stosowanie antykoncepcji hormonalnej może prowadzić do różnych skutków ubocznych, które mogą wpłynąć na naszą skórę i przyczynić się do powstawania lub pogorszenia trądziku. Oto niektóre z najczęstszych problemów:

• Zwiększone wydzielanie sebum – hormony zawarte w tabletkach antykoncepcyjnych mogą pobudzać gruczoły łojowe do produkcji większej ilości sebum. Nadmiar oleju na skórze może prowadzić do zatkanych porów i powstawania krostek.
• Pogorszenie stanu zapalnego – niektóre osoby zmagające się już ze zmianami skórnymi, takimi jak trądzik, mogą odczuwać pogorszenie stanu zapalnego po rozpoczęciu stosowania antykoncepcji hormonalnej. Hormony wpływają na procesy zapalne w organizmie i u niektórych osób mogą nasilać objawy trądziku.
• Zmiana pigmentacji – u niektórych kobiet stosujących tabletki antykoncepcyjne może pojawić się przebarwienie skóry zwane melazmą. Zwykle występuje ono na twarzy, ale może także dotyczyć innych części ciała. Nie jest to bezpośrednio związane z trądzikiem, ale może wpłynąć na wygląd naszej skóry.
• Wysypki i uczulenia – niektóre składniki tabletek antykoncepcyjnych mogą powodować reakcje alergiczne lub wysypki skórne. Jeśli nasza skóra jest wrażliwa, warto zwrócić uwagę na takie objawy i porozmawiać o tym z lekarzem.

Należy jednak pamiętać, że każda osoba ma indywidualną reakcję na hormony zawarte w antykoncepcji hormonalnej. Dlatego ważne jest obserwowanie swojej skóry i konsultowanie się ze specjalistą w przypadku jakichkolwiek problemów.

Podsumowanie i wnioski

Trądzik to choroba skóry, która dotyka zarówno młodzież jak i osoby dorosłe. Wiele czynników wpływa na powstawanie trądziku, a jednym z nich jest stosowanie antykoncepcji hormonalnej.

Badania naukowe wykazały, że niektóre rodzaje antykoncepcji hormonalnej mogą wpłynąć na pojawienie się lub nasilenie trądziku u niektórych kobiet. Przyczyniają się do tego głównie estrogeny, które są obecne w większości tabletek antykoncepcyjnych.

Jednakże należy pamiętać, że każda kobieta reaguje inaczej na przyjmowane hormony i na ich wpływ na organizm. Dlatego przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu stosowania antykoncepcji hormonalnej warto skonsultować się z lekarzem ginekologiem oraz dermatologiem.

W przypadku kobiet cierpiących na trądzik poleca się wybór tabletek zawierających niski poziom androgenów oraz te, które mają korzystny wpływ na stan skóry. Ważne jest również regularne mycie twarzy odpowiednimi kosmetykami oraz unikanie stresujących sytuacji.

Wniosek wynika z tego taki, że stosowanie antykoncepcji hormonalnej może mieć wpływ na występowanie lub nasilenie trądziku u niektórych kobiet. Jednakże zawsze należy konsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania tabletek antykoncepcyjnych oraz dbać o higienę skóry i unikanie stresujących sytuacji.

Bibliografia

1. Cibula D, Hillard PJA, Human papillomavirus vaccines and adolescents: issues and opportunities. J Adolesc Health 2006;39(6):925–32.

2. Curtis KM, Jatlaoui TC, Tepper NK et al., U.S. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use (US MEC), 2016. MMWR Recomm Rep 2016;65(3):1–103.

3. Del Giudice ME, Treatment of acne in women: considerations for contraception use. Int J Womens Dermatol 2017;3(4 Suppl):S17–25.

4. Gjelsvik A, Ziemiecki R, Yankou D et al., Hormonal contraception and risk of sexually transmitted infections among adolescent females: a systematic review with meta-analysis.Pediatrics 2020 Mar;145(3):e20191816.

5. Gupta MA & Gupta AK (1998). Depression and suicidal ideation in dermatology patients with acne vulgaris.Journal of the European Academy of Dermatology & Venereology ,Volume10,no-4,p-271-272

6.Krowchuk DP,Treatments for Acne Vulgaris.Am Fam Physician .2000 Feb ;61 (4) :357 -364

7.Lee KC,Kwok KW,Lee HY,Huang KE.Efficacy and safety comparison between oral contraceptives containing chlormadinone acetate versus drospirenone for acne treatment.Int j womans dermotol.Volume1(issue ):28-31

>8.Murase JE,Nemeth AJ,Moodie S,Ryan S,Goulden V,A randomized controlled trial of a contraceptive counseling intervention on contraceptive continuation rates among adolescent acne patients.J Pediatr Adolesc Gynecol.2016 Oct;29(5):444-448

9. Poli F, Dreno B, Verschoore M et al., Multicenter randomized comparative double-blind controlled clinical trial of the safety and efficacy of zinc gluconate versus minocycline hydrochloride in the treatment of inflammatory acne vulgaris.Dermatology 2001;203(2):135–40.

10. Rueda MJ, Guilleminault C, Diagnosis and Treatment of Acne Disorders in Women with Polycystic Ovary Syndrome.Otolaryngol Clin North Am .2018 Feb ;51 (1) :157 -166